آتشفشانهای بزرگ سبب بروز رعد و برق می‌شود

محققان برای نخستین بار موفق به مشاهده مستقیم ارتباط آتشفشان با وقوع رعد و برق شده‌اند.

به گزارش پایگاه ملی داده‌های علوم زمین به نقل از سایت اینترنتی "لایو ساینس"، آتشفشانها می‌توانند سبب وقوع زلزله، ریزش بهمن و جاری شدن مواد مذاب شوند و نتایج مطالعه جدید ارتباط فوران آتشفشانها با وقوع آذرخش را نیز اثبات می‌کند.

گروهی از محققان موسسه فناوری "نیو مکزیکو" در آمریکا برای شناسایی ارتباط فوران آتشفشانها با وقوع رعد و برق، اقدام به نصب گیرنده‌های رادیویی در اطراف کوه آتشفشان "آگوستاین" در نزدیکی آلاسکا کردند.

آتشفشان "آگوستاین" در یک جزیره غیر مسکونی در خلیج "کوک" واقع شده و تقریبا هر ده سال یکبار فوران می‌کند.

"رونالد تامس" محقق این موسسه پیش از این نیز از روش مشابهی برای مطالعه رعد و برقهای ایجاد شده در توفانها استفاده کرده بود. وقوع رعد و برق سبب ایجاد پالسهای رادیویی می‌شود که در صورت روشن بودن رادیوی خانگی و یا رادیویی خودرو نیز می‌توان نشانه‌های این پالسها را به صورت صداهای "هیس" مانند در لحظه وقوع آذرخش توسط این دستگاه‌ها شنید.

دانشمندان می‌توانند با استفاده از گیرنده‌های رادیویی که در نقاط مختلف کار گذاشته شده‌اند پالسهای رادیویی آذرخشها را دریافت کنند و از آنها برای شناسایی محل دقیق وقوع آذرخش در یک ابر استفاده کرده و به عبارتی تصویری سه بعدی از شکل آذرخش درون ابر را ترسیم کنند.

محققان عقیده دارند هنگام فوران آتشفشان و در لحظات اصلی این واقعه به علت برخورداری این ذرات از میزان زیادی بار الکتریکی، همانند لحظه‌ای که ابرهای باردار با یکدیگر برخورد می‌کنند، پدیده آذرخش رخ می‌دهد.

دانشمندان از مدتها قبل به وقوع آذرخش در پی فورانهای بزرگ آتشفشانی پی‌برده بودند اما هم‌اکنون محققان موسسه فناوری "نیو مکزیکو" در مطالعه‌ای که در شماره روز ‪ ۲۳‬ژانویه نشریه "ساینس" به چاپ رسیده موفق شده‌اند فاز ابتدایی وقوع آذرخش در این فورانها را که درست در دهانه آتشفشان رخ می‌دهد شناسایی کنند.

به گفته "توماس"، اطلاعات جمع‌آوری شده از آتشفشان "آگوستاین" نشان می‌دهد جرقه‌های بزرگی از دهانه آتشفشان به درون ستون خاکستر و غبار موجود در بالای آتشفشان پرتاب می‌شود و سپس درون ابری که در بالای آتشفشان در حال شکل‌گیری است، آذرخش رخ می‌دهد. هنگامی که ابر خاکستر و غبار بر فراز آتشفشان رشد کرده و ابعاد آن افزایش یابد، این آذرخشها مستقل از دهانه آتشفشان و درون خود این ابر شکل می‌گیرند.

وی افزود: رعد و برق در ابرهای بزرگ آتشفشانی از بسیاری جهات مشابه رعد و برقهای ایجاد شده درون طوفانهاست و از لحاظ ظاهری شاخه‌های متعددی دارد که ظرف حدود نیم ثانیه در ابر آتشفشانی ایجاد می‌شود.

در این مطالعه محققان تنها موفق به شناسایی آذرخشهایی شدند که درون ابر آتشفشانی جابه‌جا می‌شوند اما در گذشته گزارشهایی از برخورد آذرخشهای مربوط به فورانهای آتش‌فشانی با زمین، وجود داشته‌است. در سال ‪ ۱۹۸۰‬در خلال فوران آتشفشان "سنت هلنز"، برخورد آذرخش ناشی از آتشفشان به زمین، سبب بروز آتش‌سوزی در جنگلهای اطراف کوه شده بود.

به گفته "توماس"، احتمالا بین شدت فوران آتشفشان و وقوع آذرخشهای آتشفشانی ارتباط برقرار است زیرا هر چه آتشفشان شدیدتر باشد، ذرات باردار بیشتری از آن به بیرون پرتاب می‌شوند و احتمال وقوع این پدیده افزایش می‌یابد.

دوستداران محیط زیست؛ هزینه احداث سد سیوند را می پردازیم

کلیک کنید؛ تصویر ماهواره ای موقعیت سد سیوند نسبت به پاسارگاد نمایندگان نهاد‌ها و تشکل های غیر دولتی حامی میراث فرهنگی اعلام کردند حاضر به پرداخت هزینه های احداث سد سیوند هستند. مدیر پایگاه یادگارهای تاریخی در این مورد گفت:« در صورتی که مشخص شود احداث سد سیوند غیر کارشناسی بوده ، وزارت نیرو باید هزینه های آن را پرداخت کند ، در غیر این صورت  NGO  ها حاضر هستند به هر طریق ممکن از جمله جذب کمک های مردمی ، تمامی هزینه های ساخت این سد تا کنون را بپردازند تا از آبگیری آن جلوگیری شود.» برپایه داده‌های جدید تنگه بلاغی که با آبگیری سد سیوند به زیر آب می‌رود، تنها یک گذرگاه کوهستانی نبوده، و در دوره‌های گوناگون از رونق بسیاری برخوردار بوده است. تاکنون 129 کارگاه باستان‌شناسی در این تنگه یافت شده است و قدیمیترین آثار کشف شده تا به کنون، متعلق به 7500 سال پیش است. در این محل آثاری از دوره‌های پارینه‌سنگی، نوسنگی، ایلامی (2700-645 پیش از میلاد)، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان و اوایل دورهٔ اسلامی بدست آمده. واقع شدن تنگهٔ بلاغی در بین مجموعه تخت جمشید و پاسارگاد و شهر ساسانی استخر، حدس باستان شناسان را در مورد عبور راه ارتباطی از این منطقه تقویت کرده است. گفته می‌شود با ساخت سد سیوند آرامگاه کوروش نیز به دلیل رطوبت ناشی از ذخیره عظیم آب در نزدیکی پاسارگاد به مرور در معرض تخریب قرار خواهد گرفت.

معترضان به آبگیری سد سیوند در برابر مجلس تجمع کردند

گروهی از دوستداران میراث فرهنگی و نهاد های غیر دولتی حامی میراث فرهنگی در  اعتراض به ابگیری سد سیوند مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند.

معترضان با نصب پلاکاردهایی خواسته اند با توجه به این که آبگیری  سد سیوند بسیاری از آثار تاریخی کهن را نابود می کند ، از انجام این اقدام خودداری شود.    
نمایی از سد سیوند

به گزارش میراث خبر این افراد که تعدادشان به بیش از ۲۰۰ نفر می رسد، با نصب پلاکاردهایی خواسته اند با توجه به این که آبگیری  سد سیوند بسیاری از آثار تاریخی کهن را نابود می کند ، از انجام این اقدام خودداری شود.

در حال حاضر پس از صحبت "قاسمی" نماینده تجمع کنندگان با "مجلسی ها" ، مقرر شده درخواست معترضان به صورت کتبی ارایه شود تا پس از آن "عماد افروغ"، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس یا "محسن کوهکن" عضو هیات رئیسه مجلس برای پاسخگویی در جمع تجمع کنندگان حاضر شوند.

برگزاری سخنرانی و کارگاه آموزشی در دانشگاه تهران

نشست علمی با عنوان تحلیل فضایی شهر تهران با استفاده از روش های کارتوگرافیک به همت مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران برگزار می‌گرد. 

دکتر محسن حبیبی و دکتر برنارد هورکاد

این نشست، با سخنرانی دکتر «برنارد هورکاد» پژوهشگر مرکز مطالعات علمی فرانسه (CNRS) و مدیر گروه پژوهشی جهان ایرانی، وابسته به مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه و سخنرانی دکتر سید محسن حبیبی استاد دانشگاه تهران برگزار خواهد شد.

همچنین در این برنامه اطلس کلان‌شهر تهران که توسط مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران (شهرداری تهران)، با مشارکت گروه پژوهشی «جهان ایرانی» تهیه شده است رونمایی خواهد شد.

این نشست علمی، روز دوشنبه مورخ ۳۰/ ۱۱/۸۵ ساعت ۱۰ الی ۱۲ در محل تالار استاد باستانی پاریزی - طبقه سوم دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار می‌گردد.

همچنین کارگاه آموزشی کارتوماتیک (ترسیم آماری با کامپیوتر) با تدریس دکتر برنارد هورکاد از ساعت ۱۴ تا ۱۶:۳۰در محل دانشکده ادبیات و علوم انسانی؛ طبقه چهارم، اتاق ۴۲۳ برگزار می‌شود. 

علاقمندان به شرکت در نشت و کارگاه، برای ثبت نام می‌توانند به دفتر مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران مراجعه کنند.

توافق کشورهای صنعتی و در حال توسعه درباره گرمایش زمین

نشست دو روزه قانونگذاران هشت کشور صنعتی و کشورهای در حال توسعه برزیل، چین، هند، مکزیک و آفریقای جنوبی درباره گرمایش زمین به پایان رسیده است.

هیأت های شرکت کننده در اجلاس غیررسمی واشنگتن در بیانیه پایانی خود ضمن اشاره به توافق شرکت کنندگان درباره مقابله با پدیده گرمایش زمین، بر لزوم کاهش تولید گازهای گلخانه ای در کشورهای در حال توسعه همانند کشورهای صنعتی تاکید کردند.

شرکت کنندگان همچنین خواستار تشکیل بازاری جهانی برای خرید و فروش مازاد سهمیه تولید گازهای گلخانه ای کشورهای غیرصنعتی شدند.

کارشناسان با اشاره به الزام آور نبودن بیانیه پایانی این نشست می گویند نتیجه این گردهمایی می تواند در تدوین معاهده جایگزین پیمان زیست محیطی کیوتو که در سال ۲۰۱۲ لغو می شود، از نقش مهمی برخوردار باشد.

به گزارش بی بی سی، این در حالی است که بر اساس بیانیه پایانی این نشست، شرکت کنندگان خواستار تدوین پیمان جایگزین تا سال ۲۰۰۹ شده اند.

راجر هارابین کارشناس زیست محیطی بی بی سی می گوید به رغم رسمیت نداشتن بیانیه پایانی این نشست، لحن آن بیانگر یک تغییر اساسی در ذهنیت کشورهای شرکت کننده است.

این در حالی است که جو بایدن سناتور دموکرات آمریکایی که به همراه همکاری جمهوریخواه خود جان مک کین در پی تصویب قانون کاهش تولید گازهای گلخانه ای در آمریکا است در حاشیه این نشست ابراز امیدواری کرد این قانون تا پایان ۲۰۰۷ به تصویب کنگره ایالات متحده برسد.

در این حال، پارلمان کانادا دولت این کشور را برای عمل به تعهداتش نسبت به معاهده کیوتو تحت فشار قرار داده است.

از سوی دیگر دولت محافظه کار کانادا عمل به این تعهدات تا سال ۲۰۱۲ را غیر ممکن می داند ولی پارلمان در مهلتی ۶۰ روزه از دولت خواسته تا طرح جدیدی را برای اجرای مفاد این معاهده آماده کند.

هیات بررسی کننده تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد در این ماه از تاثیر پدیده گرمایش زمین بر افزایش سرعت ذوب یخ های قطبی و افزایش خطرات طبیعی مانند سیل و خشکسالی و بروز توفان های سهمگین خبر داده بود.

محققان آمریکایی خواستار مبارزه با گرم شدن زمین شدند

انجمن آمریکایی "ترویج علم"، بزرگترین جامعه علمی جهان، از دولت این کشور خواسته سریعا در مورد تغییرات جوی اقدام کند.

هیئت مدیره "انجمن آمریکایی برای ترویج علم"، American Association for Advancement of Science، در اولین بیانیه خود در این زمینه گفته است که گرم شدن کره زمین به دست انسان، خطری رو به افزایش برای جامعه بشری است و از مقامات آمریکا خواسته برای مبارزه با این وضعیت رهبری سیاسی قوی تری را اتخاذ کند.

در این بیانیه همچنین آورده شده افزایش دمای زمین به میزانی خواهد رسید که در میلیون ها سال گذشته رخ نداده و دلیل آن بالا رفتن غلظت دیوکسید کربن جو زمین بوده است.

این انجمن در بیانیه خود هشدار می دهد: "تاخیر ما در مقابله با تغییرات نامطلوب جوی باعث خواهد شد که حل آن دشوارتر و پرهزینه تر شود."

در همین حال، وزیران محیط زیست اتحادیه اروپا هشدار داده اند در صورتی که کلیه کشورهای عضو این اتحادیه نمی خواهند تلاش های جهانی برای مهار تغییرات آب و هوا با مخاطره روبرو شود باید از طرح کاهش سی درصدی گازهای مضر تا سال 2020، حمایت کنند.

هشدار انجمن آمریکایی

در بیانیه "انجمن برای ترویج علم" آمریکا آمده شواهد فراوان و روشنی در دست است که نشان می دهد هم اکنون گرم شدن زمین به دست انسان در حال رخ دادن است.

این انجمن می گوید غلظت دیوکسید کربن هوا، یا همان گاز گلخانه ای، به بالاترین میزان خود در 650 هزار سال گذشته رسیده است. این میزان دیوکسید کربن باعث شده افزایش میانگین دمای کره زمین در میلیون ها سال گذشته بی سابقه باشد.

گاز دیوکسید کربن، که عمدتا از کاربرد سوخت های فسیلی، به خصوص مشتقات نفت ناشی می شود، مهمترین عامل افزایش دمای زمین معرفی شده است.

این انجمن در همایشی در شهر سانفرانسیسکو برای روشن تر کردن خطرات تغییرات جوی از جمله به وضعیت شهر "شیشمارف" آلاسکا پرداخت. آب شدن یخچال های این منطقه باعث بالا آمدن سطح آب شده و ساکنان این شهر با آینده ای نامعلوم روبرو شده اند.

یکی از ساکنان این شهر در این همایش گفت: "تغییرات جوی باعث شده که ما درصدد کوچ کردن به مناطق دیگر باشیم. هزینه جا به جا شدن ساکنان این شهر حدود 180 میلیون دلار است. پراکنده شدن مردم این شهر همچنین باعث می شود که فرهنگ و گویش محلی ما نیز از دست برود."

"انجمن آمریکایی برای ترویج علم" می گوید برای جلوگیری از تکرار سرنوشت شهر شیشمارف در دیگر نقاط جهان نیاز است رهبری سیاسی قوی در همه سطوح به اجرا درآید.

اخیرا نشستی دو روزه و غیر رسمی از قانونگذاران هشت کشور صنعتی و کشورهای در حال توسعه (برزیل، چین، هند، مکزیک و آفریقای جنوبی) درباره گرمایش زمین در واشنگتن آمریکا برگزار شد.

هیأت های شرکت کننده در این اجلاس در بیانیه پایانی خود ضمن اشاره به توافق شرکت کنندگان درباره مقابله با پدیده گرمایش زمین، بر لزوم کاهش تولید گازهای گلخانه ای در کشورهای در حال توسعه و کشورهای صنعتی تاکید کردند.

به گزارش بی‌بی‌سی؛ آمریکا مسئول تولید حدود 25 درصد از کل گاز دیوکسید کربن در جهان است و کشورهای عضو اتحادیه اروپا، چین، روسیه، ژاپن و هند در رده های بعدی قرار دارند.

آمریکا تاکنون از پیوستن به پیمان کیوتو، که به منظور مبارزه با گرم شدن زمین از سوی بیش از 140 کشور تصویب شده، خودداری کرده است.

دولت آمریکا گفته است که به جای پیوستن به این پیمان، تصمیم های دیگری را برای مقابله با گرمایش زمین در سطح ملی اتخاذ و اجرا می کند.

علاوه بر آمریکا، کشور استرالیا نیز به دلایل اقتصادی این پروتکل را امضا نکرده است و تعدادی از کشورهای در حال توسعه که تولید کننده مقادیر قابل توجهی از گازهای گلخانه ای هستند، از جمله هند و چین، خارج از شمول این سند قرار می گیرند.

وزیران اتحادیه اروپا

وزیر محیط زیست بریتانیا، اسپانیا و اسلوانی از بیست و هفت کشور عضو اتحادیه اروپا خواسته اند تا سال 2020 گازهای گلخانه ای خود را به میزان سی درصد کاهش دهند.

آنها می گویند اگر این اتحادیه موفق به این کار نشود، تلاش های بین المللی برای متقاعد کردن کشورهای بزرگ تولید کننده گازهای گلخانه ای، مانند چین و آمریکا، با خطر مواجه خواهد شد.

وزیران محیط زیست اتحادیه اروپا طرح کاهش گازهای گلخانه ای این منطقه را روز سه شنبه (20 فوریه) به بحث و بررسی می گذارند.

دیوید میلی بند، وزیر محیط زیست بریتانیا و همتایان اسپانیایی و اسلوانیایی وی روز دوشنبه (19 فوریه) در مقاله ای در سایت خبری بی بی سی آورده اند: "ما همه می دانیم که پیمان کیوتو ابعاد محدودی دارد. اگر ما می خواهیم مانع از عواقب شدید تغییرات جوی شویم، اتحادیه اروپا باید پیشگام شود و هدایت تلاش ها برای تعهدات و اقدامات بیشتر را به دست بگیرد."

در ادامه این مقاله آمده: "فرصت برای توافق در مورد کاهش گازهای گلخانه ای به سرعت از دست می رود. ضروری است که اتحادیه اروپا برای کاهش گازهای گلخانه ای به صدایی رسا و قوی و کاتالیزوری برای بررسی ها در سازمان ملل تبدیل شود."

طرح کاهش سی درصدی گازهای گلخانه ای در اتحادیه اروپا پیش از در نظر گرفته شدن در اجلاس انرژی در ماه مارس، روز سه شنبه توسط شورای محیط زیست اتحادیه اروپا در بروکسل بررسی می شود.

یک سنگ بزرگ آسمانی در حال حرکت به سمت کره زمین است

"آپوفیس" نام یک سنگ بزرگ آسمانی با شعاع ‪ ۴۰۰‬متر و وزن ‪ ۴۶‬میلیارد کیلوگرم است که در سال ‪ ۲۰۳۶‬میلادی از ‪ ۳۷‬هزار کیلومتری زمین عبور خواهد کرد.

به گزارش پایگاه ملی داده‌های علوم زمین به نقل از روزنامه ایتالیایی "لارپوبلیکا" احتمال اینکه این سنگ با زمین برخورد کند ‪ ۱‬به ‪ ۴۵‬هزار است، اما با اینکه به نظر احتمال کمی می‌رسد، ولی خطر برخورد آن با زمین را نباید کم اهمیت شمرد، زیرا مسیر سنگ‌های آسمانی بخاطر انرژی خورشیدی، بطور مدام تغییر می‌کنند.

به همین خاطر گروهی از دانشمندان، حمایت سازمان ملل را برای ماموریت نجات زمین جهت پیدا کردن بهترین راه‌ حل برای جلوگیری از برخورد احتمالی این سنگ بزرگ با کره زمین خواستار شدند.

به عقیده دانشمندان برخورد احتمالی این سنگ با زمین در ‪ ۱۳‬آوریل سال ‪ ۲۰۳۶‬خواهد بود.

دانشمندان درصددند تا با پرتاب یک فضاپیمای بزرگ به فضا بتوانند با استفاده از نیروی جاذبه‌ای، مسیر آن را تغییر دهند. گفته می‌شود که این طرح ‪ ۳۰۰‬میلیون دلار هزینه در بر خواهد داشت.

راسل شویکارت، یکی‌ از فضانوردان ماموریت آپولو گفت: اگر کشف کنیم که مسیر این سنگ، رو به زمین‌است کاری نمی‌توان انجام داد، زیرا تلاش جهت نابود کردن آن نیز با یک بمب اتمی، می‌تواند باعث ایجاد مقدار زیادی خرده سنگ ناشی از آن که به سطح زمین خواهند بارید، بشود.

اگر سنگ آسمانی مذکور به زمین بیافتد آسمان ماه‌ها تاریک شده و درجه حرارت را پایین می‌آورد و درصورت سقوط در آب نیز باعث بوجود آمدن "سونامی" بسیار بزرگی می‌شود